MALTA L-EWWEL U QABEL KOLLOX Taqsima 39
MARA MIBDULA
(Triolet)
Filwaqt li kellha qalb tal-ġebel,
il-mara li giet traduta saret kattiva w atroċi ;
biex tivvendika ruħha mir-ragel li abbanduna.
Filwaqt li kellha qalb tal-ġebel,
wiċċha nbidel u deheret xwejħa;
saret tobgħod l’irġiel akkużatom li kienu velenuż u malizzjuż.
Filwaqt li kellha qalb tal-ġebel,
il-mara li giet traduta saret kattiva.
KULL MA JEĦTIEĠ HIJA L-IMĦABBA
Bla tmiem huwa ż-żmien li ġej għada
Bla biża’ huwa l-motiv li qed joqrob
Bla kwiet hija l-qalb mimlija niket.
L-ebda suppliment ma jista’ jfejjaq qalb miksura
L-ingann installat fil-moħħ mhux effettiv
Il-persekuzzjoni tista’ tneħħi l-emozzjonijiet.
Jekk il-qalb hija kuntenta, il-ġisem jibqa b’saħħtu
L-imħabba tipprevjeni l-uġigħ, filwaqt li l-mibegħda tipproduċieħ
Jekk wieħed jaccetta l-mibegħda, allura emozzjonijiet oħra jiħzienu.
Sagrifiċċju huwa meħtieġ biex jissodisfa l-emozzjonijiet u l-imħabba
Is-seduzzjoni falza bit-tentazzjonijiet iġġib ghawc kbir
Il-genna mhix ġnien mimli ward iżda bl-ospitalità.
Sajd għall-imħabba jista’ jirriżulta f’diżappunt kbir
L-imhabba ma tistax tintxara u lanqas tissellefha
Takwista meta d-destin isib l-imġieba xierqa.
Koppja kuntenta li hija mimlija mħabba hija mberka
ħajjithom tkun kompjaċenti u mimlija grazzja
bil-pedamenti ta’ mħabba, jkunu lesti biex jibnu bejta divina.
INBAĦĦAR MA’ ULIEDI
Naqsam il-bahar fuq dgħajsa dgħajfa,
bil-mod il-mod fuq l-ilmijiet vjolenti;
Nara l-gawwija tittajjar madwari
ħarġa sabieha ma’ wliedi Bjanka u Klawdja.
Naqdef bil-għaġla fl-ilmijiet vjolenti,
il-gawwija terda ir-raġġi tax-xemx;
Qed nieħu gost bil-ħarġa ma’ wliedi
Klawdja kienet qed tidħaq imma mhux Bjanka.
Il-gawwija terda ir-raġġi tax-xemx;
Nara l-gawwija tittajjar madwari
Klawdja kienet qed tidħaq imma mhux Bjanka.
Naqsam il-bahar fuq dgħajsa dgħajfa.
LEJLA TAL-MILIED QABEL MA TISPIĊĊA
Żmien il-Milied huwa żmien ferrieħi tassew
festa ferrieha b'abbandun tar-reghba
id-dundjani diġà nqatlu bil-mili tal-majjal;
pudina tal-frott kustard!
Imma llum huwa biss lejlet il-Milied,
għandi bżonn xi ħaġa x’nagħmel biex inserraħ rasi;
forsi ftit qastan mixwi
bi ftit ġellewż u ġewż
imbagħad ghal got-tojlit għal serħan!
Hekk tgħaddi l-lejl ta’ qabel għalija
nara televizjoni bi programmi festivi rrepetuti;
Il-lejl kien imzejjen qamar shih u ċar
Tfal ikantaw għanjiet tal-Milied mingħajr melodija
Iblah li jien skert bi tliet fliexken imbid!
Il-lejl ta’ qabel il-Milied dejjem l-istess
niftaħ ir-rigali li ghandhom ismi
par kalzetti fluworexxenti kkuluriti
erba’ pari qlizet ta' taħt bojod….
U jien ma xtratilhom, imsieken!
Il-lejl ta’ qabel il-festa tal-Milied ghadda
Nittama f’jum il-Milied insib flixkun Vodka.
FUQ PAULETTE GODDARD
Minn mudella tat-tfal għal attriċi tac-ċinema
imwielda New York, l-Amerika fil-bidu tas-seklu ghoxrin;
Paulette fl-istess università statali kienet benefattriċi.
Minn mudella tat-tfal għal attriċi tac-ċinema
mietet f’darha wara karriera twila ta’ suċċess;
zewġ films ta’ Charlie Chaplin jgħixu fil-memorja.
Minn mudella tat-tfal għal attriċi tac-ċinema
imwielda New York, l-Amerika fil-bidu tas-seklu ghoxrin.
(Paulette Goddard (imwielda Marion Levy; 3 ta' Ġunju, 1910 – 23 ta' April, 1990) kienet attriċi u socialite Amerikana. Kienet attriċi ewlenija prominenti matul l-Età tad-Deheb ta' Hollywood.
Goddard kienet magħrufa bħala mara indipendenti b'mod qawwi għal żmienha, u ġiet deskritta minn eżekuttiv wieħed bħala "dinamita". Iż-żwiġijiet lil Charlie Chaplin, l-attur Burgess Meredith, u l-kittieb Erich Maria Remarque rċevew attenzjoni sostanzjali mill-midja. Wara ż-żwieġ tagħha ma' Remarque, Goddard marret toqgħod l-Iżvizzera u fil-biċċa l-kbira rtirat mir-reċtar. Fis-snin tmenin, saret socialite notevoli. Goddard mietet fl-Iżvizzera fl-1990.)
IL-ĦMIEĠ TAD-DINJA
Nixtieq nagħlaq ħalq atroċi w imrar,
biex inpoġġi tuffieha f’halqu biex ma joħroġx aktar kliem velenuż;
din il-persuna vili li taġixxi b'mod falz billi tidher diċenti,
waqt li d-daħħal skieken fuq darek, jippretendi li hi devotat.
Nixtieq li kienet ħarset fil-qrib il-kuxjenza mnikkta tagħha,
fejn tinsab moħbija, imdawra bit-taħsir ta' qalbha;
tbusek fuq ħaddejk u turi kompassjoni,
waqt li lsienha vili jimmanipula w ikkisserlek il-karattru.
Bħal dawn iż-żewġ persuni disprezzabbli, jinsabu ħafna.
huma l-ħmieġ tad-dinja li fiha jgħixu;
jagħtuk id tal-ħbiberija, u flistess hin jahxuk hesrem
imbagħad jimxu fuqek bħal tapit lussus.
DWAR IL-MIBEGĦDA
L-akrimonja hija bħal tumur malinni
l-aljenazzjoni tikkonfronta d-diżaffezzjoni;
tieħu l-id tal-umoriżmu ħażin
ir-rabja twassal għas-separazzjoni.
In-nuqqas ta’ lealtà jikkmanda ansjetà
l-imħabba u l-mibegħda jopponu;
in-nuqqas ta’ lealtà tinqala’ meta l-ferh jidbidel fi dwejjaq
l-imħabba ma tippresupponix.
L-antagoniżmu jikkonsma l-impediment
l-antipatija meta tiekol’ mis-suċċessi;
l-antagoniżmu joħloq disprezz
l-antipatija tpoġġi l-ħajja f’diffikultà.
Id-disprezz huwa kwistjoni ta’ intrepidità
id-dinjità hija l-għira tas-stmellija
id-disprezz tnaqqas d-dinjità umana
id-dinjità ma tiġix spostata.
Il-kburija hija l-għira tal-falliment
l-imrar jiġi mal-għira;
il-kburija tikkwestjona l-imġiba
l-imrar huwa l-kawża tal-impotenza.
Mimli mibegħda b’orrur assolut
l-ostilità tbiddel lin-nies f’mostri;
il-mibegħda tistenna b’makakkerija wara l-kantuniera
l-ostilità timmarka lin-nies bħala imposturi.
Se nahrab lejn nofsinhar.
stmerrija nidderegija mil-lvant
il-mard tiddominani mit-tramuntana
stmerrija l-aktar profonda fil-punent.
Il-ġlieda kontra l-malizzja
il-vendetta hija ħelwa xi kultant;
il-ġlieda biex telimina l-preġudizzju
retribuzjoni tohloq delitti.
Għadu mhux iż-żmien għar-rivulżjoni,
l-istess jgħodd għall-abominazzjoni;
għal darb'oħra, jingħad li tevita r-rivulżjoni
iffaċċja immedjatament id-detestazzjoni.
Neħles mill-istmerrija
nibqa' 'l bogħod mill-krudeltà;
qalbi tfalli minħabba l-malizzja
moħħi jbati mill-kesħa.
Dejjem imdejjaq bill-malizzja
l-ilsien jinħaraq bil-malevolenza.
MAHBUBIN
(Triolet)
L-imħabba tiegħu qed tiġġerra lejn il-qalb solitarja,
Isib il-passjoni kalma u trankwilla li tgħix madwarhom;
Min fil-futur jaf ikunx hemm riżultati ċari u ferrieħa?
L-imħabba tiegħu qed tiġġerra lejn il-qalb solitarja,
imhabbita qed tirreċiproka u trid tkun l-għażiża tiegħu;
Probabbli koppja perfetta mingħajr l-ebda dubju.
L-imħabba tiegħu qed tiġġerra lejn il-qalb solitarja,
Isib il-passjoni kalma u trankwilla li tgħix madwarhom.
IMPENJATI GĦALL-IMĦABBA
(Triolet)
Mixjien lejn jiem friski u bla difetti,
b’qalbhom onesta, se jibnu bejta tal-imħabba;
sistemazzjoni għall-ħajja apprezzata.
Mixjien lejn jiem friski u bla difetti,
se jimpenjaw l-imħabba tagħhom għal dejjem fi kwalunkwe każ;
u jħallu l-futur jiddeċiedi x’inhu l-aħjar għalihom.
Mixjien lejn jiem friski u bla difetti,
se jibnu bejta tal-imħabba ghax qalbhom sinciera.
IMWETTAQ PASS FALZ
Meta l-iniquità tkun impenjata, il-kompassjoni tinstab;
l-imħabba tibbenefika kollox, u għall-onestà brutali tiġġieled.
Jekk il-maħfra ma tkunx sostnuta tinholoq il-biża’;
it-tentazzjonijiet jikbru, u lezzjonijiet jigumgħallma.
KAWŻA TAL-MEWT: SUWIĊIDJU
Kmieni filgħodu, qagħad imnikket u jibki
ftakar kemm kienet gurnata sabiħa;
taħt is-siġar taċ-ċipress, kien hemm qabar
gisimha mejjet, u l-kawża magħrufa.
Ġisimha mortali talab fuq żwieġ kuntent
għanjiet ferrieħa kantati fil-festa tat-tieġ;
il-familja u l-mistednin jiċċelebraw l-għaqda tagħhom
iżda l-għarusa u l-għarus ma kinux komplementari.
Il-mistednin ikantaw "The Hokey Cokey" il-festa kienet waslet biex tintemm,
ir-raġel u l-mara issa bidlu l-hwejjeg ghall hajja gdid jibdew;
Minghajr ma jafujekk iż-żwieġ isalvax il-futur
iżda għalissa, il-kuntentizza tistennahom b’idejha miftuha.
Traġedja laqtet lil dawn l-għarajjes żgħażagħ
l-mara rat xena tant kerha u diżonorabbli;
ir-raġel ma' mara oħra, sabithom fis-sodda tagħhom,
imdejqa u skuraġġita, l’għażla kienet cara qatlet ruha b’idejha.
ĦAFNA SNIN ILU
Il-mument tal-imħabba daħlet f'qalbna
imħabbitna waslet f'daqqa waħda;
ħossejtnii mghaggeb kif u għaliex iltqajna
iltqajna f’bar lokali, u kienet l-ewwel laqgha.
Bilqiegħda fuq banketta, hi kienet qed tixrob tazza nbid
ordnajt doppju whisky u xrobtu minnufih;
il-propretarju staqsieni fuq il-kitba ta’dramm teatrali
weġibtuli kelli bżonn ftit mistrieħ mill-kitba jew inkella se nitlef il-boxla.
Din il-mara staqsietni xi kwalita ta drammi nikteb
melodrama kumuni għall-massa tan-nies irrispondejt;
Sirt naf li kienet iffissata fuq it-tejatru
ħadna ftit xorb ieħor u morna fl-appartament tagħha.
Dak kien kwazi hamsin sena ilu, u għadna sejrin kuntenti
id-destin tbissemna b'żewġt tfal bniet.